ความหมายของคำว่า “Remote Sensing”
การสำรวจ ทางภูมิศาสตร์ (geographic surveying) โดยทั่วไป อาจแบ่งออกได้เป็น 2 แบบหลัก คือ
1. การสำรวจในพื้นที่หรือสถานการณ์จริง (in situ measurement) และ
2. การสำรวจจากระยะไกล (remote sensing)
คาว่า “Remote Sensing: RS” เริ่มถูกนามาใช้เป็นครั้งแรกโดยนักวิจัยในประเทศสหรัฐอเมริกาในยุค 1960s
ซึ่งเป็นช่วงที่การตรวจวัดจากระยะไกล ด้วยดาวเทียม (Satellite RS) ได้รับการพัฒนาขึ้นมาอย่างรวดเร็ว
โดยเฉพาะในประเทศสหรัฐอเมริกาและในสหภาพโซเวียต
“Remote Sensing” เป็นศาสตร์ของการศึกษาโครงสร้างและองค์ประกอบของพื้นผิวและชั้นบรรยากาศโลก
จากระยะไกล โดยอาศัยอุปกรณ์การตรวจวัด ซึ่งมักใช้ คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าเป็นสื่อในการได้มาซึ่งข้อมูล เช่น
กล้องถ่ายภาพทางอากาศ เรดาร์ หรือ เครื่องกวาดภาพบนดาวเทียม เป็นต้น
สำหรับชื่อเรียกคานี้ใน ภาษาไทย ที่พบทั่วไป จะมีอยู่ 4 แบบ คือ
1. การรับรู้จากระยะไกล (ราชบัณฑิตฯ) 2. การสารวจข้อมูลจากระยะไกล
3. การตรวจวัดข้อมูลจากระยะไกล 4. ระบบสัมผัสระยะไกล
คำจำกัดความของ “Remote Sensing”
สำหรับ คาจากัดความ ของคานี้ ที่เป็น ภาษาไทย มีเช่น
1. วิทยาศาสตร์และศิลปะของการได้มาซึ่งข้อมูลเกี่ยวกับ วัตถุ พื้นที่ หรือ ปรากฏการณ์ จากเครื่องบันทึกข้อมูล
โดยปราศจากการเข้าไปสัมผัสวัตถุเป้าหมาย ทั้งนี้โดยอาศัยคุณสมบัติของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าเป็นสื่อ
ในการได้มาของข้อมูล (สุรชัย รัตนเสริมพงศ์ 2536)
สำหรับคำจำกัดความซึ่งเป็น ภาษาอังกฤษ ของ คาว่า “Remote Sensing” มีอาทิเช่น
1. The acquisition of physical data of an object without touch or contact. (กว้างที่สุด)
2. Science of acquiring, processing and interpreting images that record
the interaction between electromagnetic energy and matter.
3. The instrumentation, techniques and methods to observe the Earth’s surface at
a distance and to interpret the images or numerical values obtained in order to
acquire meaningful information of particular object on Earth.
4. Science and art of obtaining information about an object, area, or phenomenon
through the analysis of data acquired by a device that is not in contact with
the object, area or phenomenon under investigation.
องค์ประกอบของระบบ RS
คำจำกัดความ ทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษดังกล่าว ทาให้เราสามารถ จาแนก องค์ประกอบของระบบ
การตรวจวัดจากระยะไกลออกได้เป็น 3 ส่วนหลัก คือ
1. แหล่งข้อมูลของการตรวจวัด (Target Sources) :ในที่นี้คือ พื้นผิวโลก และ ชั้นบรรยากาศโลก
2. อุปกรณ์การตรวจวัดจากระยะไกล (Remote Sensor) : มักใช้คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าเป็นสื่อในการตรวจวัด
3. ระบบการประมวลผลข้อมูล (Data Processing System) : ใช้ผู้ปฏิบัติการและระบบคอมพิวเตอร์
ในช่วงแรก ๆ (ยุค 1960s) คาว่า “Remote Sensing” จะใช้มากในการศึกษาวิจัยทางภูมิศาสตร์โดยเฉพาะการรังวัดภาพถ่าย (photogrammetry) และการแปลภาพถ่ายทางอากาศ และภาพถ่ายดาวเทียมด้วยสายตาเป็นหลัก(เนื่องจากระบบคอมพิวเตอร์ยังไม่ได้รับการพัฒนามากนัก)
อย่างไรก็ตาม ตั้งแต่ยุค 1970s เป็นต้นมาจนถึงปัจจุบัน คานี้มักจะถูกใช้กับงานสารวจโดยอุปกรณ์ที่ติดตั้งไว้บนดาวเทียมสารวจแผ่นดิน (land observation satellite) เช่น Landsat หรือ SPOT และดาวเทียมสารวจสภาพอากาศของโลก (weather satellite) เช่น GOES, GMS หรือ NOAA เป็นสาคัญ
สังเกตว่า “ดวงตา” (eyes) ของเรา อาจถือเป็นอุปกรณ์การสารวจระยะไกลประเภทหนึ่ง โดยมี สมอง ของเราทางานคล้ายกับเป็น หน่วยประมวลผล (processing unit) หรือหน่วยแปลความหมายของข้อมูลที่ได้รับผ่านสายตาของเรามา (หลักการทางานคล้ายกล้องถ่ายรูป)
ภาพเปรียบเทียบการทางานของ กล้องถ่ายภาพ และ ดวงตามนุษย์ ซึ่งจะมีหลักการคล้ายกันมาก
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น